Japoński i koreański: czy naprawdę są podobne?

Posted On April 4, 2024

Często mówi się, że japoński i koreański są podobne, bo mają taką samą strukturę zdania. Jest to najczęściej przywoływane podobieństwo: ale co jeszcze? Czy japoński i koreański więcej łączy, czy dzieli?

Jeśli ciekawi cię ogólne kulturowe i społeczne porównanie między Japonią i Koreą Południową, zapraszam tutaj.

Podobna geografia, inny język

Geograficzna bliskość Korei i Japonii sprawia, że języki japoński i koreański bardzo często są ze sobą kojarzone. Na pewno kraje te wywarły na siebie wpływ pod względem językowym: Korea kulturowo połączyła Japonię z Azją kontynentalną, a Japonia kontrolowała Koreę przez część historii. Oba języki są podobne do siebie pod względem składni i morfologii, tym niemniej jednak znacznie różnią się słownictwem i pismem.

Co więcej, uważa się, że przynależą one do innych grup językowych, w rzeczywistości jednak nie da się ich do końca sklasyfikować.

Japoński często uważa się za posiadający swoją własną grupę językową, chociaż istnieją teorie, że jest językiem mongolskim, tureckim lub uralo-ałtajskim. Bardzo podobnie jest z językiem koreańskim. Być może więc języki te dawno temu przynależały do jednej grupy językowej, ale od tego czasu zmieniły się już tak bardzo, że nie jesteśmy w stanie jednoznacznie tego stwierdzić.  

Zacznijmy od najbardziej widocznej różnicy, czyli pisma.

Japoński i koreański, czyli hangul, hiragana, katakana, kanji…

Oba języki cechują się barwnym i oryginalnym charakterem pisma, które więcej dzieli, niż łączy.

W języku japońskim wyróżniamy aż cztery możliwe systemy pisma: kanji, hiragana, katakana, rōmaji. W koreańskim są natomiast dwa: hangul i obecnie rzadko używany hanja. Kanji i hanja to w zasadzie to samo: japońska i koreańska nazwa hanzi, czyli znaków chińskich. Więcej opowiem o tym poniżej.

Japońskie rōmaji to w rzeczywistości romanizacja japońskiego, czyli japoński zapisany alfabetem łacińskim. Najczęściej spotykana jest w popularnych na Zachodzie japońskich słowach, takich jak sushi, sake, miso czy manga.

Hiragana i katakana to dwa japońskie alfabety. Uważa się, że katakana powstała na początku IX wieku, a hiragana w drugiej połowie IX wieku. Obecnie katakana używana jest do zapisu wyrazów obcego pochodzenia, np. zagranicznych imion. Hiragana z kolei to podstawowy japoński alfabet, używany na równi z katakaną i kanji.

Historia hangul, czyli koreańskiego alfabetu, jest nie mniej fascynująca, i napisałam o niej więcej tutaj. Hangul powstał w XVI wieku i należy do rzadkich przypadków alfabetów stworzonych zupełnie od nowa przez lingwistów. Wizualnie zupełnie różni się od japońskiej katakany i hiragany.

To jest koreański hangul:

물 좀 줘 ‘mul jom jwo’, czyli „Podaj mi wodę”

A to jest japoński:

水ちょだい ‘mizu chodai’, także „Podaj mi wodę”. Zdanie zapisane jest hiraganą oprócz pierwszego znaku 水: jest to chiński znak oznaczający wodę, czyli przykład kanji.

Chińskie hanzi, koreańskie hanja, japońskie kanji, oraz wspólne słownictwo z Chin

Japoński i koreański najbardziej łączy głęboki wpływ kultury chińskiej. Szacuje się, że aż około 60% słownictwa w obu językach pochodzi z Chin!

Najlepszym dowodem jest powszechne używanie w Japonii chińskich znaków, tak jak niegdyś w Korei. W Japonii nazywane są kanji, a w Korei hanja.

Oznacza to, że nawet podstawowa znajomość języka chińskiego może pomóc w odgadnięciu znaczenia słów w koreańskim i japońskim. Znajomość chińskich znaków natomiast może znacznie ułatwić nam pobyt w Japonii. Hanja są już natomiast rzadkością w Korei: w zasadzie nie zobaczymy ich już w powszechnym użyciu, tylko w muzeach lub świątyniach.

Krótkie porównanie między chińskim, japońskim a koreańskim:

Słowo	Chiński (uproszczony*)	Japoński	Koreański
Japonia	日本 – Rìběn	日本 – Nihon	일본 – Ilbon
Korea	韓国 – Hánguó	韓国 – Kankoku	한국 – Hanguk
Chiny	中国 – Zhōngguó	中国 – Chūgoku	중국 Jungguk
Samochód	汽车 – Qìchē	自動車 Jidōsha/ 車 Kuruma	(자동)차 (Jadong)Cha
Komputer	电脑 – Diànnǎo	コンピューター  Konpyūtā	컴퓨터   Keompyuteo
Muzyka	音乐 – Yīnyuè	音楽 – Ongaku	음악 – Eumak
Biblioteka	图书馆– Túshūguǎn	図書館 Toshokan	도서관 Do seo gwan

.

Jak widać, nie można powiedzieć, że języki te są bardzo zbliżone, ale zdecydowanie istnieją między nimi podobieństwa, zwłaszcza w przypadku słów wywodzących się z Chin. W koreańskim i japońskim bardziej niż w chińskim popularne są także zapożyczenia z języka angielskiego.

Japoński i koreański: podobieństwa gramatyczne

Porównując japoński i koreański, najczęściej zwraca się uwagę na podobieństwa w gramatyce.

Mają podobną strukturę zdania, oraz oba są językami aglutynacyjnymi (co oznacza, że ​​składnię słów w zdaniu określają różne końcówki dodawane na końcu rdzenia wyrazu). Tym niemniej jednak jest między nimi więcej różnic, niż podobieństw.

Struktura ,,podmiot + dopełnienie + czasownik” to podstawowe podobieństwo łączące japoński i koreański. Oznacza to, że w obu językach zdanie „Ja piję wodę” brzmiałoby „Ja wodę piję”.

Podmiot (Ja), dopełnienie (wodę), czasownik (piję):

私は水を飲ます (watashi wa mizu wo nomimasu)

나는 물을 마신다  (na neun mul eul masinda)

Możesz także zauważyć użycie dwóch partykuł w każdym z powyższych zdań, które nie są oznaczone kolorem. Ten rodzaj partykuły nie istnieje w języku polskim: wyznaczają powiązanie słów w zdaniu, czyli sygnalizują, co dzieje się z podmiotem i dopełnieniem.

W tym przypadku: は (wa) i 는 (neun) oznaczają ogólny temat zdania, を (wo) i 을 (eul) sygnalizują dopełnienie zdania. Najłatwiej porównać to z naszą odmianą rzeczowników: w języku polskim istnieje różnica, czy piję wodę, czy skaczę do wody. Oba języki używają partykuł, chociaż w nieco inny sposób.

Wymowa

Każdy, który kiedykolwiek słuchał japońskiego i koreańskiego wie dobrze, że brzmią one zupełnie inaczej.

Koreański ma stosunkowo prosty i spójny system fonetyczny, z ograniczoną liczbą spółgłosek i samogłosek. Tym niemniej jednak jego wymowa jest dosyć trudna. Natomiast język japoński prezentuje bardziej złożony system z szerszą gamą dźwięków. Tak naprawdę ciężko je porównać: brzmią po prostu inaczej. Koreański jest bardziej gardłowy, z melodyjnym akcentuacją na końcu zdania. Japoński brzmi łagodniej i delikatniej, wymówienie tego samego zdania zajmuje w nim też więcej czasu.

Uprzejmość

Dużym podobieństwem między oboma językami jest bardzo powszechne użycie zwrotów grzecznościowych.

Głęboko zakorzeniona w języku uprzejmość to coś, z czego słyną oba kraje, szczególnie Japonia. Japoński i koreański mają bardzo rozbudowane systemy poziomów grzeczności i zwrotów grzecznościowych. Systemy te służą do okazywania szacunku lub formalności w mowie i piśmie, oraz wyznaczają hierarchię między rozmówcami. Uważa się, że oba języki posiadają najbardziej rozbudowany system zwrotów grzecznościowych ze wszystkich języków świata.

Interesujesz się krajami Azji Wschodniej? Zapraszam do mojej sekcji ciekawostek.